Drejteshkrimi

Ketu eshte nje link per te forumishqiptar.com ku eshte bere nje debat per drejtshkrimin dhe ka mjaft informata te dobishme: href="http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?s=&threadid=12627">http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?s=&threadid=12627

Prej pervojes sime kosovaret kane me se shumti problem me vendosjen e shkronjes ë dhe ngaterrimin mes ç dhe q. Per shembull mbiemri im eshte Bytyqi edhe pse duhet te jete Bytyçi, dhe kjo per shkak se nje sherbyes civil ka pas probleme me drejtshkrimin. Dmth., ne te folur kosovaret zakonisht nuk bejne dallimin mes q dhe ç, qe nuk eshte dicka domosdoshmerisht e keqe. Kurse preshevaret (dhe nje pjese e kumanovareve) ne te folur kete dallim e bejne shume mire, dhe mahiten me neve lidhje me kete. Me rendesi eshte qe dallimi te behet ne te shkruar.

Sa i perket ë-se situata eshte mjaft katastrofike, ne te gjitha nivelet duke perfshire edhe ato akademike e qeveritare. Mendoj se rregullat per ë-ne jane me te lehta te mbahen mend nese pak lodhet truri. Se ku duhet te vendoset ë, eshte lehte t'a dijme nese pak i kushtojme vemendje ku bie theksi ne nje fjali. Apo, asaj se a jane zanoret qe i paraprijne bashketingellores se fundit te gjata, apo te shkrutera. Per shembull, fjala Punë shkruhet me ë dhe kjo eshte lehte te mbahet mend sepse zanorja u (qe vjen pas bashketingllores se fundit n) eshte e gjate. Dhe rrjedhimisht fjala Punë ne trajten e shquar lakohet si Puna.

Kurse fjala Lum nuk shkruhet me ë, dhe kjo po ashtu eshte lehte te mbahet mend nese verehet se zanorja e fundit, ne kete rast prap u, eshte e shkurter. Dhe fjala Lum ne trajten e shquar merr formen Lumi. Po te ishte fjala per rajonin e Lumës, atehere do te kishim, Lumë (ku u eshte e gjate) dhe Luma. E njejte vlen edhe per Kam (a e shkurter, nuk duhet ë) dhe Pamë (a e gjate, duhet ë). Dmth., emrat femerore, zakonisht perfundojne me ë, kurse emrat mashkullore nuk perfundojne me ë. Te foljet dhe pjeset tjera te ligjerates, mbetet te mbeshtetemi te rregulla e gjatesise (theksit) se zanoreve. Pra nese mbahet mend kjo rregull eliminohen dilemat ne shumicen e rasteve.

Sic mund ta vereni ne kete shkrim mungojne shkronjat ë dhe ç (pervec te shembujt), por kjo eshte per shkaqe objektive, kompjuteri nuk eshte i konfiguruar per gjuhen shqipe.