Religjioni dhe shoqëria

Një artikull i shkëlqyeshëm nga Adnan Dragaj në Java:

PARALELIZIMI I REALITETEVE RELACIONALE

Më pëlqeu sidomos kjo pjesa ku flet për raportin mes religjionit dhe shoqërisë:

Raporti në mes të fesë dhe rregullimit shoqëror është temë e cila nuk e mundon vetëm botën shqiptare, por është pjesë e shumë përpjekjeve të vendeve të ndryshme në botë për definimin relacional të tyre. Edhe pse shprehen tendenca për ta projektuar një krizë të përkatësisë fetare, dhe interferencave që ndërlidhen në mënyrë implicite me kategorinë kombëtare, gjërat duhet të merren më shtruar dhe të perceptohen si pjesë e proceseve për definime e ridefinime të kapaciteteve shoqërore përgjatë fazave të rrugëtimit drejt Unionit Europian; duke pasur parasysh veçoritë e trashëguara, ato të transformuara dhe ato që mëtojnë të ndryshohen.

Feja nuk ofron dhe nuk mund të ofrojë rregullim shoqëror në Kosovë. Kosova rregullohet nga ligjet të cilat i takojnë sferës laike (sekulare) të normimit. Lënda mësimore nëpër shkollat fillore, të mesme dhe universitetin publik të Kosovës, përnga brumi dhe metodologjia, i takojnë tipologjisë laike (- eklektike) të dhënies dhe nxënies së dijës; në kuadër të së cilës duhet të regullohet me ligj edhe përfaqësimi i akorduar i vijimit të orëve të mësimit fetar (vijimi i të cilave është jo i obligueshëm). Në Kosovë secili është i lirë të veshë, mbathë, hajë, pijë dhe të artikulohet për çkado, si të dojë, për derisa nuk bie ndesh me ligjin dhe nuk e cënon integritetin dhe dinjitetin personal apo grupor të kujtdo. Kosova është demokratike, dhe në mesin e kësaj demokracie, që është në definim e sipër, sundon vetëm ligji, dhe asgjë dhe askush tjetër! Kosovën mund ta përfaqësojë dhe të vendosë politikisht, për çështjet e interesit kombëtar dhe rregullimit shoqëror vetëm struktura e zgjedhur politike-institucionale përmes votës së qytetarit. Në Kosovë nuk mund të detyrohet askush që ta mveshë një ideologji politike apo fetare. Gruaja në Kosovë duhet t’i ketë të drejtat plotësisht të barabarta me mashkullin dhe të vendosë vetë për rregullimin e saj individual jetësor, gjë që duhet të respektohet në të gjitha sferat e shoqërisë.

Në mesin e këtyre normave dhe vlerave Kosova mund të lëvizë drejt Europës dhe jo ndryshe. Në një Kosovë ku sundojnë këto parime dhe vlera të ngjashme, rinia e Kosovës mund të ketë perspektivë europiane. Me abstrakimin qëllimkeq të këtyre e shumë vlerave të tjera, rinia e Kosovës mund të manipulohet shumë lehtë me ideologji dhe fundamente atipike politike dhe fetare. Për të mos qenë në gjendje të jetë i manipulueshëm një individë, atij i nevojitet qasja proporcianale në resurset e dijës dhe ofertën promovuese të vlerave të mirëfillta. Nëse një individi në shoqëri të Kosovës i ofrohet vetëm dhe vetëm një perspektivë, atëherë ai, në mungesë të alternativave, do të kyçet pikërisht në atë të ofruarën. Duke marrë parasysh që vlerat e lartpërmendura (dhe shumë të tjera), nuk janë promovuar dhe nuk praktikohen sa duhet në Kosovë, paraqitet një ambient perfekt për ndikime indoktrinuese njëdimensionale (mos të themi: shpërlarje e trurit).